Heb jij een gebrek aan zelfvertrouwen?

Gebrek aan zelfvertrouwen

Gebrek aan zelfvertrouwen is een wijdverbreide uitdaging die mensen van alle leeftijden en achtergronden kan treffen. Dit gevoel kan invloed hebben op diverse aspecten van het leven, zoals persoonlijke relaties, professionele ambities en alledaagse sociale interacties. Het goede nieuws is dat zelfvertrouwen kan worden opgebouwd en versterkt door bewuste inspanningen en strategieën. 

Hoe is het met jouw zelfvertrouwen?

Op hoeveel van de onderstaande punten herken je jezelf? 

• moeilijk voor jezelf op durven te komen
• het gevoel hebben dat andere mensen je niet begrijpen
• niet zoveel plezier in je leven hebt
• moeite hebt met nee zeggen
• regelmatig over je heen laat lopen
• moeilijke situaties liever uit de weg gaat

Je zou veel liever: 

• zelfvertrouwen uit willen stralen
• weer een positief zelfbeeld willen hebben
• jezelf krachtiger en met meer openheid durven te presenteren
• trots op je eigen kwaliteiten willen zijn
• meer innerlijke kracht willen ervaren vanuit je eigen innerlijke rust

“Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan”.

Dit was het levensmotto van Pippi Langkous. Een dappere meid vol zelfvertrouwen.

Benthe: ‘Als klein meisje was ik al vrij stil en teruggetrokken. Alleen als ik me in een ‘veilige’ omgeving bevond, bij mijn ouders of oudere zus, dan kwebbelde ik volop. Als ik met nieuwe dingen of mensen in aanraking kwam, keek ik altijd eerst de kat uit de boom. En ik had een sterke overtuiging dat ik dingen niet beheerste. ‘Dat kan ik niet’ was één van de zinnen die ik vaak uitsprak. Mijn vader zei altijd dat ik alles kon, maar dat ik ze wel eerst moest leren. En hij had vrijwel altijd gelijk. Fietsen (‘dat kan ik niet’), paardrijden (‘dat kan ik niet’) of een spreekbeurt geven (…): ik kon uiteindelijk alles wat ik wou!’

Gebrek aan zelfvertrouwen

Benthe vervolgt: ‘Ondanks mijn behaalde resultaten bleef ik toch vaak last houden van mijn gebrek aan zelfvertrouwen. Tijdens mijn studie en mijn werk liep ik er dagelijks tegenaan, met hyperventilatie en vermijdingsgedrag tot gevolg. Mijn baas, die ik tijdens een functioneringsgesprek in vertrouwen nam, gaf aan dat hij misschien een oplossing voor mijn probleem wist.’

Hypnotherapie voor zelfvertrouwen

Benthe was op zoek gegaan op het internet en was op mijn website belandt. We hebben een fijn telefoongesprek gehad en we hebben de sessies ingepland.
Benthe: ‘Twee weken later had ik mijn eerste gesprek met Judith van JoyFul You. Ik moest wel even een drempel over, want ik kende haar niet. Al voelde ik me snel bij haar op mijn gemak. Best opvallend, want meestal duurt het een stuk langer voordat ik me kan ontspannen bij een nieuwe ontmoeting. Judith hoorde mijn verhaal aan, was begripvol en oordeelloos toen ik mijn tranen liet lopen en zei dat ze mij dacht te kunnen helpen met hypnotherapie. Ook dat vond ik spannend, maar toch stond ik er voor open, mede doordat Judith veilig aanvoelde.’

Door de hypnotherapie werd het leven een stuk meer ontspannen

Benthe: ‘Tijdens de eerste sessie vond ik het fijn om te merken dat ik gewoon alles kon zien, horen en voelen. Het is dus niet zo dat je tijdens een hypnose volledig van de wereld bent, iets wat veel mensen denken. Terwijl ik ontspannen in de stoel lag, vonden er veranderingen plaats in mijn onderbewuste. Dat is heel simpel gezegd hoe hypnosetherapie werkt.’

Ik ging positiever over mezelf denken

Benhte: ‘Gaandeweg de sessies merkte ik dat ik steeds positiever naar mezelf ging kijken en minder bang was voor contact en voor de mening van anderen. Diep van binnen wist ik gewoon dat ik er wél mag zijn en dat ik goed ben, precies zoals ik nu ben.’

Onzekerheid beheerst mijn leven een stuk minder

Benthe: ‘Het leven is makkelijker geworden. Ik heb heus nog wel eens onzekere of spannende momenten. Die heeft iedereen en die horen bij het leven. Maar mijn onzekerheid beheerst mijn leven een stuk minder, waardoor ik me vrijer voel om de dingen te doen die ik graag wil doen. Het levensmotto van Pippi Langkous, ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’, spreekt mij nu steeds meer aan.’

Dit mooie verhaal van Benthe stond in het ForYou magazine.
Klik op de afbeelding voor het gehele artikel. Je kunt ook het artikel online lezen op foryou.nl

Heb jij ook last van gebrek aan zelfvertrouwen? 
Wil je er vanaf? 
Klik dan hier voor een persoonlijk gesprek.

Herken je dit stemmetje in je hoofd?

Stel je voor: je bent uitgenodigd voor een borrel met collega’s, maar hoe dichterbij het komt, hoe meer je je terug wilt trekken. Je staat voor de spiegel en denkt: "Wat moet ik aan? Moedeloos zit je half aangekleed bij het raam en de negatieve gedachten blijven maar komen. Iedereen ziet er vast beter uit dan ik. Wat als ik niets interessants te vertellen heb?" Het lijkt alsof alles wat je doet, onder een vergrootglas ligt. Terwijl je naar de deur loopt, overweeg je nog even om af te zeggen. “Ik hoor er toch niet bij,” fluistert dat stemmetje in je hoofd.

Ik heb hier heel lang last van gehad. Dat begon al op de middelbare school. Ik kon uren voor de kledingkast staan en mijn outfits wisselen. Ik kon gewoon geen keuze maken. Als ik dan uiteindelijk een keus had gemaakt en ging ontbijten, kwam het meer dan 1x voor dat ik toch weer naar boven ging om me nog eens een keer om te kleden. Nu achteraf kan ik er hartelijk om lachten, maar het was me een gedoe. 

Herkenbaar? Dit is precies hoe een gebrek aan zelfvertrouwen eruit kan zien. Dat constante gevoel dat je tekortschiet, dat je anders bent, dat iedereen je in de gaten houdt — terwijl dat in werkelijkheid helemaal niet zo is.

Wat is zelfvertrouwen eigenlijk?

Zelfvertrouwen is dat warme, stevige gevoel van binnen dat zegt: “Ik kan dit aan. Ik ben oké zoals ik ben.” Het is het vertrouwen in je eigen kunnen, je eigen waarde. Het betekent niet dat je nooit onzeker bent — iedereen twijfelt wel eens aan zichzelf. Maar met zelfvertrouwen kun je die twijfels aan zonder dat ze je compleet omverblazen.

Zelfvertrouwen is als een spier: hoe meer je het traint, hoe sterker het wordt. En net zoals bij spieren, begint het met kleine stapjes. Maar als je nooit oefent, blijft die spier slap en zwak.

Hoe verlies je zelfvertrouwen?

Er zijn zoveel manieren waarop dat warme gevoel van zelfvertrouwen kan verdwijnen. Misschien heb je ooit iemand gehad die tegen je zei: “Dat kun jij toch niet.” Of je hebt een paar keer iets geprobeerd en het ging mis, en toen dacht je: “Zie je wel, ik kan het niet.” Of je vergelijkt jezelf constant met anderen — op social media, op je werk, zelfs in de sportschool. En je komt altijd tot dezelfde conclusie: zij doen het beter dan jij.

Vaak begint het al in je jeugd. Misschien hadden je ouders hoge verwachtingen waar je nooit aan leek te kunnen voldoen. Of misschien werd je gepest en kreeg je het gevoel dat je er niet bij hoorde. Die ervaringen kunnen zich opstapelen, en voor je het weet, hoor je die negatieve stemmetjes elke dag in je hoofd.

De stemmen in je hoofd: zijn ze wel waar?

We hebben allemaal een innerlijke criticus — dat stemmetje dat zegt: “Je bent niet slim genoeg, niet knap genoeg, niet goed genoeg.” Maar weet je wat het gekke is? Die stem liegt. Ja, echt. Hij vertelt jou verhalen die helemaal niet waar zijn.

Denk eens terug aan dat moment voor die borrel. Jij dacht dat iedereen naar je zou kijken en oordelen, toch? Maar was dat ook echt zo? Waarschijnlijk niet. De meeste mensen waren waarschijnlijk druk bezig met hun eigen gesprekken, hun eigen leven. Maar jouw innerlijke criticus vertelt jou een ander verhaal: dat je faalt, dat je bekeken wordt, dat je tekortschiet. En omdat we zo vaak naar dat stemmetje luisteren, gaan we het vanzelf geloven.

Hoe bouw je zelfvertrouwen op?

Oké, maar hoe zorg je er dan voor dat je minder luistert naar die leugens en meer gaat geloven in jezelf? Het is een proces, en ja, dat kost tijd. Maar het is absoluut mogelijk. Hier zijn een paar praktische stappen:

1. Ga de confrontatie aan met je innerlijke criticus. Hoor je dat stemmetje in je hoofd? Stel er eens een vraag aan. “Is dat echt waar?” of “Heb ik bewijs voor die gedachte?” Vaak zul je merken dat de kritiek nergens op gebaseerd is.
2. Schrijf je successen op. Houd een ‘succesdagboek’ bij. Schrijf elke avond op wat er die dag goed ging. Het hoeven geen wereldschokkende dingen te zijn. Misschien hield je de deur open voor iemand, of maakte je iemand aan het lachen. Deze kleine successen stapelen zich op en laten je zien dat je meer kunt dan je denkt.
3. Stop met vergelijken. Dit is een lastige, zeker in de tijd van Instagram en TikTok. Maar probeer je te realiseren dat wat je ziet niet de volledige waarheid is. Mensen laten online vaak alleen hun mooiste, beste momenten zien. Vergelijk hun ‘highlight reel’ niet met jouw ‘achter-de-schermen’.
4. Stap uit je comfortzone. Zelfvertrouwen groeit als je dingen doet die je spannend vindt. Begin klein. Misschien spreek je in een vergadering een keer je mening uit, of probeer je een nieuwe hobby. Elke keer dat je iets nieuws doet, geef je jezelf een klein duwtje richting meer vertrouwen.
5. Praat met mensen die je steunen. Omring jezelf met mensen die je aanmoedigen, die je herinneren aan wat je waard bent. En laat die negatieve mensen — de zeurpieten en de cynici — een beetje los. Jij verdient mensen die je energie geven.

Waarom je zelfvertrouwen belangrijk is

Zelfvertrouwen is de basis voor zoveel in het leven. Het helpt je om kansen te grijpen, om jezelf niet te verliezen in wat anderen denken, om fouten te maken en daar sterker uit te komen. Zonder zelfvertrouwen leef je misschien een kleiner, beperkter leven dan je eigenlijk zou willen. Maar met zelfvertrouwen? Dan wordt de wereld ineens een stuk groter.

Een laatste gedachte

Als je nu denkt: “Maar hé, dit klinkt allemaal mooi, maar het voelt zo ver weg voor mij,” wil ik je één ding zeggen: zelfvertrouwen is niet iets wat je hebt of niet hebt. Het is iets wat je kunt opbouwen, beetje bij beetje. En ja, het kan moeilijk zijn. Maar elke stap die je zet — hoe klein ook — brengt je dichter bij een sterker, zelfverzekerder gevoel.

Dus de volgende keer dat je naar een borrel gaat, probeer eens te glimlachen. Haal diep adem. En zeg tegen jezelf: “Ik ben oké zoals ik ben.” Want dat ben je echt.

Heb jij gebrek aan zelfvertrouwen?
Wil je dit weer terug?
Dan help ik je hier graag bij.
Klik dan hier voor een persoonlijk gesprek.

Oorzaken van gebrek aan zelfvertrouwen

Gebrek aan zelfvertrouwen kan voortkomen uit verschillende bronnen, waaronder:

Negatieve jeugdervaringen:

Kritiek, verwaarlozing of pesten tijdens je kinderjaren kunnen diep ingesleten overtuigingen over je eigen onwaardigheid voeden. 

Negatieve jeugdervaringen kunnen een diepgaande impact hebben op de ontwikkeling van een kind en blijven vaak lang doorwerken in de volwassenheid. Kritiek, verwaarlozing of pesten zijn enkele van de meest schadelijke ervaringen die kunnen leiden tot langdurige psychologische gevolgen, waaronder een laag zelfbeeld en gebrek aan zelfvertrouwen. Hier volgt een gedetailleerder overzicht van elk van deze ervaringen en hun potentiële langetermijneffecten:

Kritiek

Voortdurende kritiek tijdens je kinderjaren, vooral van ouders of verzorgers, kan je doen geloven dat het nooit goed genoeg is. Wanneer je herhaaldelijk negatieve feedback ontvangen hebt over je acties, uiterlijk of capaciteiten, kun je gaan twijfelen aan je eigen waarde en competenties. Dit kan resulteren in een volwassenheid waarin je voortdurend zelfkritiek hebt en moeite hebt om je eigen prestaties te erkennen of te waarderen.

Verwaarlozing

Verwaarlozing, zowel emotioneel als fysiek, leidt vaak tot gevoelens van eenzaamheid en het idee dat je niet belangrijk of geliefd bent. Als je je emotioneel verwaarloosd voelt, ontvang je niet de noodzakelijke affectie, aandacht en steun die essentieel zijn voor een gezonde emotionele ontwikkeling. Dit kan leiden tot moeilijkheden in het aangaan en onderhouden van relaties en een diepgeworteld gevoel van innerlijke leegte.

Pesten

Pesten heeft verstrekkende gevolgen voor de psychologische gezondheid van een kind. Het kan leiden tot angst, depressie en zelfs posttraumatische stressstoornis (PTSD). Kinderen die gepest worden, kunnen zich machteloos, vernederd en geïsoleerd voelen. Deze ervaringen kunnen het zelfvertrouwen ondermijnen en leiden tot sociale terugtrekking en angst voor nieuwe sociale situaties.

Sociale vergelijking:

Voortdurend vergelijken met anderen, vooral nu met alle sociale media, kan leiden tot gevoelens van minderwaardigheid.

 Sociale vergelijking is een natuurlijk menselijk proces waarbij je jezelf meet aan anderen om je eigen sociale, economische, of intellectuele status te beoordelen. Hoewel dit in sommige gevallen motiverend kan werken, leidt het met sociale media vaak tot negatieve gevolgen. De voortdurende blootstelling aan de 'zogenaamde perfecte' levens van anderen op platforms zoals Instagram, Facebook, en Twitter kan bijdragen aan een vertekend beeld van jouw realiteit en gevoelens van minderwaardigheid.

Impact van sociale media

Op sociale media delen mensen vaak alleen de hoogtepunten van hun leven – successen, speciale gelegenheden, en perfecte momenten. Dit creëert een onrealistisch beeld van constante positiviteit en succes, wat niet overeenkomt met de complexe realiteit van het leven, waarin iedereen ook worstelingen en uitdagingen kent. Wanneer mensen je jezelf dus voortdurend vergelijkt met deze idealistische versies van anderen, kun je jezelf gaan zien als minder succesvol, minder gelukkig of minder waardig.

Gevolgen van negatieve sociale vergelijking

1. Lage zelfwaardering: Door jezelf steeds te vergelijken met anderen die 'beter' lijken te zijn, kun je je minderwaardig voelen, wat je zelfbeeld en zelfvertrouwen schaadt.
2. Depressie en angst: Studies tonen aan dat intensief gebruik van sociale media kan leiden tot verhoogde niveaus van depressie en angst, vooral als gevolg van negatieve sociale vergelijking.
3. Jaloezie en ontevredenheid: Constante blootstelling aan het schijnbaar perfecte leven van anderen kan gevoelens van jaloezie en een algemene ontevredenheid met het eigen leven veroorzaken.

Strategieën om de impact van sociale vergelijking te minimaliseren

1. Bewust gebruik van sociale media: Beperk de tijd die je besteedt op sociale mediaplatforms en wees selectief over wie je volgt. Richt je op accounts die je inspireren en een positief gevoel geven in plaats van je onzeker te maken.
2. Waardeer persoonlijke prestaties: Focus op je eigen successen en streef naar persoonlijke doelen in plaats van jezelf te meten aan anderen. Dit kan helpen om een meer realistische en gezonde zelfbeoordeling te bevorderen.
3. Ontwikkel zelfcompassie: Oefen zelfcompassie door vriendelijk en begripvol te zijn voor jezelf, net zoals je zou zijn voor een vriend die moeilijkheden ervaart.

Faalangst:

De angst om te falen kan paralyserend werken en kan je ervan weerhouden nieuwe uitdagingen aan te gaan of je ware potentieel te bereiken.

Faalangst, ook bekend als atychifobie, is een diepgewortelde angst voor mislukking, afwijzing of niet voldoen aan de verwachtingen. Deze angst kan zo intens zijn dat het je ervan kan weerhouden om risico's te nemen, nieuwe uitdagingen aan te gaan, of zelfs je dagelijkse taken te volbrengen. Het is een complexe emotie die vaak voortkomt uit eerdere ervaringen van falen of de overdreven hoge verwachtingen van anderen, met name tijdens de kindertijd.

Oorzaken van faalangst

Faalangst kan worden veroorzaakt door verschillende factoren:

• Perfectionisme: Mensen die streven naar perfectie kunnen een intense angst voor falen ervaren omdat alles minder dan perfect als een mislukking wordt gezien.
• Eerdere ervaringen van mislukking: Eerdere negatieve ervaringen, zoals falen in academische of professionele inspanningen, kunnen een blijvend effect hebben op iemands zelfbeeld en angst genereren voor toekomstige pogingen.
• Opvoeding: Een opvoeding waarbij hoge verwachtingen worden gesteld of waarbij kritiek overheerst, kan kinderen gevoelig maken voor faalangst.
• Vergelijking met anderen: In een competitieve omgeving waar continue vergelijking plaatsvindt, kan de druk om te presteren leiden tot een angst om tekort te schieten.

Symptomen van faalangst

De symptomen van faalangst kunnen zowel fysiek als psychologisch zijn, waaronder:

• Stress en angst: Overmatige zorgen over niet voldoen aan de verwachtingen of het niet bereiken van doelen.
• Procrastinatie: Uitstelgedrag als manier om de confrontatie met de mogelijkheid van falen te vermijden.
• Lichamelijke klachten: Symptomen zoals maagpijn, hoofdpijn, hartkloppingen en slaapproblemen kunnen voorkomen bij mensen met faalangst.
• Laag zelfbeeld: Een negatief zelfbeeld en zelftwijfel zijn vaak geassocieerd met faalangst.

Perfectionisme:

Een onrealistisch streven naar perfectie kan leiden tot zelfkritiek en twijfel aan eigen vaardigheden.

Perfectionisme is het streven naar een foutloze uitvoering en het stellen van onrealistisch hoge standaarden voor zichzelf en soms ook voor anderen. Hoewel het nastreven van uitmuntendheid op zich positief kan zijn, wordt perfectionisme problematisch wanneer het onrealistische verwachtingen en een niet-aflatende druk om perfect te presteren met zich meebrengt. Dit kan leiden tot ernstige emotionele, fysieke en sociale problemen, waaronder zelfkritiek, twijfel aan eigen vaardigheden, en zelfs mentale gezondheidsproblemen zoals angst en depressie.

Oorzaken van perfectionisme

Perfectionisme kan ontstaan uit verschillende bronnen:

• Opvoeding: Kinderen die opgroeien in een omgeving waar hoge verwachtingen de norm zijn of waar waardering sterk afhankelijk is van prestaties, kunnen perfectionistische neigingen ontwikkelen.
• Persoonlijkheidskenmerken: Mensen met een natuurlijke neiging tot nauwgezetheid en een hoog verantwoordelijkheidsgevoel kunnen vatbaarder zijn voor perfectionisme.
• Culturele invloeden: In sommige culturen of beroepsgroepen wordt grote waarde gehecht aan prestatie en succes, wat de druk om perfect te presteren kan verhogen.

Gevolgen van perfectionisme

Perfectionisme kan diverse negatieve effecten hebben, waaronder:

• Verhoogde stress en angst: De constante druk om aan hoge verwachtingen te voldoen kan leiden tot verhoogde niveaus van stress en angst.
• Uitstelgedrag: Ironisch genoeg kan perfectionisme leiden tot uitstelgedrag, omdat de angst om te falen iemand ervan weerhoudt überhaupt te beginnen.
• Chronische ontevredenheid: Perfectionisten hebben vaak moeite om tevreden te zijn met hun prestaties, omdat er altijd wel iets 'beter' kan.
• Sociale isolatie: De druk en de tijd die het streven naar perfectie vergt, kan leiden tot verminderde sociale interacties en een gevoel van isolatie.

Strategieën om zelfvertrouwen te ontwikkelen

Het opbouwen van zelfvertrouwen is een proces dat tijd en geduld vereist, maar met de juiste benadering kan iedereen zijn zelfbeeld verbeteren. Hier zijn enkele effectieve strategieën:

1. Stel Realistische doelen: Begin met kleine, haalbare doelen te stellen en vier je successen. Dit bouwt positieve feedback loops op die je zelfvertrouwen versterken.
2. Oefen zelfcompassie: Wees net zo vriendelijk en begripvol naar jezelf als je zou zijn naar een goede vriend die door een moeilijke tijd gaat.
3. Visualisatie: Stel jezelf voor hoe je succesvol taken volbrengt of uitdagingen aangaat. Deze positieve mentale oefeningen kunnen je zelfvertrouwen vergroten.
4. Leer nieuwe vaardigheden: Het aanleren van nieuwe vaardigheden kan je zelfvertrouwen een boost geven. Het laat zien dat je in staat bent om te groeien en jezelf te ontwikkelen.
5. Omring je met positiviteit: Zoek gezelschap van mensen die je ondersteunen en positief zijn. Vermijd relaties die je zelfbeeld naar beneden halen.
6. Therapie en coaching: Overweeg professionele hulp, zoals een hypnotherapeut of een touch of matrix therapeut, die gespecialiseerd is in het aanpakken van onderliggende oorzaken van een laag zelfbeeld en het ontwikkelen van effectievere gedragspatronen.

Tot slot

Het overwinnen van een gebrek aan zelfvertrouwen vereist inzet en soms de moed om oude gewoonten die niet langer dienstdoen, los te laten. Door bovenstaande strategieën te implementeren, kan iedereen stappen zetten naar een zelfverzekerder en voldoening schenkend leven. Het belangrijkste is om geduldig te zijn met jezelf tijdens dit proces en erkennen dat elke stap vooruit een overwinning is.

Meer weten over hoe je je zelfvertrouwen weer een boost kunt geven?
Klik dan hier voor een persoonlijk gesprek