7 fasen van een burn-out

Het pad naar een burn-out verloopt heel geleidelijk en begint vaak bij een simpele vermoeidheid.

Helaas kun je het slopende effect soms pas inzien na het afleggen van de hele route.

Toch verloopt een burn-out bij ieder persoon anders.

De hieronder genoemde fasen komen bij iedereen in meer of mindere mate voor.

Ieder ervaart de fasen anders en de duur kan verschillen van een paar weken tot een paar maanden en soms wel een jaar.

Een burn-out is een proces met heel veel impact. Als je weet wat er allemaal bij kan horen, kan dit wat rust geven als je midden in een burn-out zit.


1e fase: Stress

Je bevind je in situaties van afwisselend stress en ontspanning. De verhoogde bloeddruk en hartslag bij stress herstelt zich weer bij de ontspanning.  Duurt de stress toch te lang, reageert je lichaam vaak met hoofdpijn en stemmingswisselingen. Af en toe slaap je slecht of heb je last van stemmingswisselingen. Pak je in deze fase regelmatig je rust en je ontspanning, zul je niet overspannen worden.


2e fase: Chronische stress

De momenten van stress nemen toe en je pakt je rust en je ontspanning niet meer regelmatig of te kort.

Ook na een vakantie val je snel weer terug in je gestresste patroon. Je lichaam is echter sterk en je gaat gewoon maar door en door. Je bent je meestal niet bewust van je probleem en je functioneert volgens jezelf ook goed.

Afhankelijk van je fysieke en mentale reserves kan deze fase kan enkele maanden tot enkele jaren aanhouden zonder overspannen te raken.


3e fase: Overspannen

De energie reserves in je lichaam begint uit te putten. Je raakt overspannen.

Je dagelijkse bezigheden zijn niet meer goed uit te voeren en je lichamelijke klachten nemen toe. De symptomen van overspannenheid laten zich nu zien.

Psychische symptomen: Concentratieproblemen, angst- en paniekklachten, geheugenproblemen, stemmingswisselingen, neerslachtig, opgejaagd gevoel, nergens zin in hebben, neiging tot verslaving, verward,, gevoelig voor prikkels, piekeren.


Lichamelijke symptomen: Vermoeidheid, slapeloosheid, gevoel van uitputting, pijn in de spieren (tintelingen), nek- en schouderpijn, buikspanning, snelle ademhaling, hoofdpijn, beperkt zicht, oorsuizen, darmproblemen, snelle hartslag, verhoogde bloeddruk, koud.


Deze psychische en lichamelijke symptomen maken je bewust van de roofbouw die je aan jezelf pleegt. Ze maken je bewust dat je echt met jezelf aan het werk moet. Doe je dit niet, dan beland je onherroepelijk in fase 4 t/m 6.

Door nu actie te ondernemen voorkom je de burn-out. In deze fase is het belangrijk je rust te pakken, te ontspannen, eventueel minder te gaan werken.Veranderingen aanbrengen in je dagelijkse leven om de stress te verminderen.

Het is goed om in dit stadium hulp te gaan zoeken. Hier kan ik je dus heel goed bij helpen.

Bedenk dat als je dit alleen zou kunnen, je nooit in deze fase was was beland. Wees je bewust dat deze overbelasting al maanden of jaren duurt. Het verschil met de fase burn-out is dat het herstel in deze fase, met de nodige rust en ontspanning vlot verloopt.

Punt is echter dat bijna niemand in deze fase stappen onderneemt en er vanuit gaan dat het 'vanzelf wel weer overgaat'.

Je zoekt eerder naar fysieke oorzaken van je klachten in plaats van dat je bedenkt dat stress de veroorzaker is.

Ga vooral niet zoeken op het internet want dat maakt je alleen maar onzeker en angstig en dat zorgt voor nog meer stress.

Als je in deze fase met jezelf aan het werk gaat en je daarbij laat helpen, zul je merken dat je weer snel herstelt.

Zie het als een laatste waarschuwing van je lichaam. Negeer je deze waarschuwingen dan beland je in een echte burn-out.


4e fase: Burn-out

De burn-out fase is de 'die-hards'. Voor de hardleerse mensen onder ons, maar ook voor de keiharde doorzetters.

Ondanks alle signalen van je lichaam, ben je gewoon doorgegaan en heb je nog steeds niet geleerd om naar je lichaam te luisteren. Je hebt alle signalen lekker genegeerd en nu ben je compleet uitgeput en opgebrand. De puf is eruit. Je lichaam en je geest hebben het opgegeven. De klachten zijn dusdanig dat je dagelijkse bezigheden niet meer te doen zijn.

De burn-out symptomen zijn nu helemaal aanwezig:

  • Angst- en paniekklachten
  • Extreem gevoel van uitputting
  • Extreem gevoelig voor prikkels
  • Depressie

De periode naar deze burn-out is vaak heel lang, echter komt de klap toch vaak onverwacht. Je beseft van de ene op de andere dag dat je niets meer kunt. Soms zelfs zo heftig dat je compleet instort. Alle signalen die je al jaren hebt genegeerd, komen nu zo heftig binnen dat ze niet meer te negeren zijn. Hoe belangrijk je werk of je privé ook is, JIJ moet nu aan het werk met jezelf en je burn-out. Dit is een pittige strijd maar weet dat je in de meeste gevallen kunt herstellen.

Wel is het zo dat je na zo'n periode er wel als een sterker en wijzer mens uitkomt.

Zoek echter wel hulp. Alleen lukt het je echt niet.


5e fase: Burn-out re-integratie

Als je bent bijgekomen van de schrik dat je met een burn-out thuis zit, je gedwongen je rust moet pakken, is er ook vaak opluchting en berusting. Je lichaam heeft je gedwongen om uit die doordenderende trein te stappen. Je pakt je rust en je ontspanning en daarna ga je weer enthousiast aan het werk. Als je goede hulp hebt gehad, je geleerd hebt van deze periode en je je leven her en der hebt aangepast, kan deze fase de laatste fase zijn. Helaas is dit niet voor iedereen het geval. Sommigen pakken gewoon het oude patroon weer op en belanden in de volgende burn-out.


6e fase: Burn-out op herhaling

Echter is jouw lichaam slimmer dan jij en grijpt weer in omdat jij nog steeds niets hebt geleerd van je eerste burn-out.

De energie die je in de weken van rust op opgebouwd, is in no-time weer verbruikt. Je bent helemaal terug gevallen in je oude patroon en je komt weer op het punt dat je helemaal niets meer kunt.

Deze tweede burn-out kan behoorlijk wat wanhoop, teleurstelling en stress geven. Je gaat twijfelen aan jezelf of het ooit wel weer goed komt. Bedenk dat juist deze periode nodig is voor jou om definitief je leven opnieuw vorm te geven, aanpassingen te maken, andere keuzes moet maken, betere prioriteiten stellen en bepalen wat nou echt belangrijk is.


7e fase: Burn-out herstel

Deze tweede burn-out levert een beste dip op en het zal ook duren voordat je uit dit dalletje gaat klimmen.

Met de juiste hulp zul je meer en meer controle over jezelf krijgen. Je leert wat wel en niet goed voor jou is. Wat wel en niet belangrijk is. Welke keuzes de betere zijn. Een fantastisch leermoment ook al is deze periode niet heel fijn.

Na deze periode ben je je ook zo bewust van jezelf, je lichaam en je gedachtes dat je wel uitkijkt om hier nog een keer in te belanden. Vaak kiezen mensen na deze periode voor een andere baan of een andere manier van leven. Stress blijft weliswaar een deel van het leven maar je hebt die nu goed onder controle. De kans om nog eens in een burn-out te belanden is nihil.



Vermoed je dat je te maken hebt met een burn-out?

Neem in dit geval contact op met je bedrijfsarts. In de Arbowet staat dat de werkgever ervoor moet zorgen dat de werknemer de bedrijfsarts kan raadplegen als hij of zij vragen heeft over de gezondheid in relatie tot werk, óók als hij of zij (nog) niet verzuimt. Een ‘open spreekuur’ kan dus preventief worden aangevraagd en is volledig anoniem en gratis.

De werkgever ontvangt hier geen terugkoppeling van.

De bedrijfsarts bekijkt wat er nodig is om de situatie op het werk te verbeteren, zodat de klachten niet verergeren.

Reactie plaatsen